Wraz z coraz bardziej liberalnym podejściem papieży do tej instytucji, coraz więcej osób się na to decyduje. Rozwód kościelny, a konkretnie unieważnienie małżeństwa katolickiego zyskuje na popularności. Ludzie chętniej decydują się na ten krok, dlatego warto się zastanowić jak to wygląda i jak można do tego doprowadzić.
Aby można było doprowadzić do unieważnienia małżeństwa trzeba spełnić chociaż jedną z enumeratywnie wymienionych przesłanek. Jest to katalog zamknięty zawarty w Kodeksie Prawa Kanonicznego Jana Pawła II :
osoby wstępujące w związek małżeński nie osiągnęły odpowiedniego wieku, tj. mężczyzna przed ukończeniem szesnastego roku życia, a kobieta przed ukończeniem czternastego roku życia;
małżonkowie nie są zdolni do dokonania stosunku małżeńskiego, a więc gdy któryś z małżonków cierpi na impotencję;
któryś z małżonków pozostaje w uprzednio zawartym związku małżeńskim;
jeden z małżonków nie został ochrzczony i nie otrzymał w związku z tym dyspensy;
zostało zawarte z osobą, która złożyła śluby kapłańskie lub wieczyste śluby czystości w instytucie zakonnym;
zostało zawarte z kobietą uprowadzoną lub przetrzymywaną z zamiarem zawarcia z nią małżeństwa;
w celu zawarcia tego małżeństwa doszło do zabójstwa współmałżonka jednego z obecnych małżonków;
zostało zawarte pomiędzy osobami blisko ze sobą spokrewnionymi lub spowinowaconymi w linii prostej;
zachodzi przeszkoda przyzwoitości publicznej;
zostało zawarte pomiędzy osobami, które łączy stosunek adopcji;
zostało zawarte przez osobę niepełnosprawną intelektualnie, która nie jest wstanie zrozumieć istoty małżeństwa oraz łączących się z nim obowiązków;
zaistniał błąd co do osoby;
zostało zawarte podstępem, dokonanym dla uzyskania zgody małżeńskiej;
jedna ze stron albo obydwie pozytywnym aktem woli wykluczyły samo małżeństwo lub jakiś istotny element małżeństwa, albo jakiś istotny przymiot, np. nierozerwalność lub zrodzenie i wychowanie potomstwa;
zostało zawarte pod warunkiem;
zostało zawarte pod przymusem lub pod wpływem ciężkiej bojaźni z zewnątrz;
nie została zachowana właściwa forma kanoniczna zawarcia małżeństwa, a więc np. gdy małżeństwo zostało zawarte bez świadków lub przez nieupoważnionego kapłana.
Rozpoczęcie całego procesu rozpoczyna się wniesieniem skargi, w której wskazuje się spełnioną przesłankę, strony, dowody, świadków oraz co chce się uzyskać. Następnie Trybunał Sygnatury Apostolskiej przeprowadza postępowanie dowodowe. Po zakończeniu procesu ewentualnych apelacjach następuje wydanie ostatecznego wyroku. Jeśli Trybunał stwierdzi, iż małżeństwo zostanie unieważnione przesyłany jest wyrok do danej parafii, gdzie wikariusz musi odnotować w księdze małżeńskiej o takim rozstrzygnięciu sprawy.